W pradolinie Wisły na północny zachód od Warszawy leży Puszcza Kampinoska i utworzony w 1959 roku Kampinoski Park Narodowy. W 2000 roku wraz z otuliną wpisano go na listę światowych rezerwatów biosfery.

Puszcza Kampinoska to płuca Warszawy i środkowego Mazowsza. Choć dziś możemy się spierać, czy to faktycznie jeszcze puszcza, nie ulega wątpliwości, że jest to jeden z najpiękniejszych i największych obszarów leśnych w Polsce.

Od wydm po bagna

Kampinoskie wydmy uważane są za najlepiej zachowany kompleks wydm śródlądowych w Europie. Wydmy porasta głównie bór sosnowy, a najpiękniejsze okazy sosen osiągają wiek 230 lat i wysokość 28 metrów.
Puszczańskie bagna przedzielone pasem wydm są siedliskiem wielu gatunków zwierząt i wyjątkowych gatunków roślin.
Na terenach podmokłych występują przede wszystkim lasy liściaste, w większości olchowe, z charakterystycznymi kępami, na których spotkamy mchy, paprocie, krzewy, a czasem inne drzewa. Bagiennych lasów jest już tu niewiele. Do ich zaniku doprowadziły najpierw prace melioracyjne, a potem bardzo suche lata i zimy. Poziom wód gruntowych bardzo się obniżył. Jedynie wczesną wiosną możemy napotkać przeszkody na trasach pieszych i rowerowych w postaci rozlewisk. Znikają one zazwyczaj latem, stąd zadziwiający czasem widok drewnianych mostków i pomostów nad zupełnie suchym terenem.

Fauna i flora Puszczy

W Puszczy Kampinoskiej występuje 66 gatunków drzew, 57 gatunków krzewów oraz wiele tysięcy gatunków zwierząt. O kilkanaście kilometrów od centrum wielkiego miasta żyją na swobodzie potężne łosie, pracowite bobry i skryte rysie. W gąszczu przemykają dziki, kuny i jenoty. Mają tu gniazda wielkie ptaki drapieżne, a w rezerwatach na Wiśle można obserwować czaple i kormorany.
Kampinoskie zwierzęta nie stanowią zagrożenia dla turysty. Jadowite żmije są tu nieliczne. Rysie unikają człowieka. Nawet dziki nie są groźne, chyba że mamy pecha i spotkamy lochę z warchlakami.

Uwaga na owady!

Z kilkunastu tysięcy gatunków puszczańskich zwierząt większość stanowią jednak owady. Oprócz komarów, turystom dają się we znaki mrówki, pająki i kleszcze. Nie wybieramy się do Puszczy bez odpowiedniego zabezpieczenia. Nawet w najbardziej upalne dni warto na wycieczkę po Puszczy założyć długie spodnie i koszulkę zakrywającą ramiona. Uchroni nas to przede wszystkim przed ukąszeniami i przykrymi ich konsekwencjami. Bywalcy Puszczy są zdania, że tutejsze owady uodporniły się na żele i spreje mające je odstraszać. Nie zaszkodzi jednak wspomóc się również tego typu ochroną.

Architektura, sztuka, historia

Puszcza Kampinoska to nie tylko natura. Znajdują się tu również liczne zabytki architektury, m.in. grodzisko z X-XI wieku, fragmenty romańskiego kościoła z XII wieku w Czerwińsku czy renesansowy kościół obronny w Brochowie z połowy XVI wieku. Nieopodal jest Żelazowa Wola, miejsce urodzenia Fryderyka Chopina ze wspaniałym parkiem i nowoczesnym muzeum. Są tu także cmentarze wojenne (z powstań niepodległościowych, I wojny światowej, kampanii wrześniowej z 1939 roku i Powstania Warszawskiego) oraz pozostałości licznych dworów.

Pieszo, rowerem, samochodem

Nie dziwi zatem, że Puszcza Kampinoska jest ulubionym miejscem wypoczynku i aktywności fizycznej nie tylko warszawiaków. Puszczę można odwiedzić samochodem – na terenie Parku jest kilkadziesiąt parkingów. My polecamy wycieczki rowerowe (mamy do dyspozycji kilka szlaków rowerowych) lub piesze (szlaki piesze w większości są również dostępne i przejezdne dla rowerów).
Jesień, jak i każda z pozostałych siedmiu (sic!) pór roku w Puszczy Kampinoskiej, jest doskonałym czasem na wędrówki i wycieczki rowerowe.

Zacznij przygodę w Puszczy Kampinoskiej

Wybraliśmy dla Ciebie 3 trasy, których przebycie sprawi, że pokochasz Kampinoski Park Narodowy.

Jak za czasów Chopina
Ta wycieczka pomoże Ci zrozumieć przede wszystkim związki sztuki z krajobrazem. Choć kampinoskie wsie bardzo zmieniły się w XX wieku, jednak nadal są zadziwiająco sielskie. Trasa rozpoczyna się w Granicy, przy skromnym Muzeum Kampinoskiego Parku Narodowego, a kończy przy wspaniałym kompleksie muzealno-parkowym w Żelazowej Woli. Ma około 17 km w jedną stronę, możemy przebyć ją pieszo lub rowerem. Czytaj dalej…

Wśród wydm i bagien
Ta trasa prowadzi z Nowin (autobusowego przystanku z Dworca Gdańskiego i Nowego Dworu Mazowieckiego) do Granicy i Kampinosu. Wiedzie dobrze oznakowanymi szlakami i ma ok. 20 km. Można ją przebyć pieszo lub rowerem. To właśnie na tej trasie znajdziemy wszystko to, co w Puszczy Kampinoskiej najpiękniejsze i najbardziej wartościowe przyrodniczo. Trasa jest bardzo urozmaicona. Zobaczymy wydmy, torfowiska, bora, lasy i łąki. Wiosną podziwiać możemy przede wszystkim niebywałą bujność kwietnych łąk. Przejdziemy w okolicy matecznika dziko żyjących zwierząt oraz przez dwa obszary ochrony ścisłej. Na tej trasie rośnie najsłynniejszy puszczański dąb – Dąb Profesora Kobenzy. Czytaj dalej…

Brzegiem Wisły
Kolejna trasa, z Czerwińska w górę Wisły do Smoszewa ma ok. 16 km i wiedzie brzegiem najbardziej naturalnej z wielkich rzek Europy. Zwłaszcza upalnym latem jest to trasa bardzo atrakcyjna. Wiaterek znad rzeki pozwala na swobodną i komfortową wędrówkę.
Ruszamy z Czerwińska, gdzie nie omieszkajmy odwiedzić bazyliki i opactwa, których początki sięgają XII wieku. Ta trasa nie jest oznakowana, warto więc trzymać się naszych wskazówek. Czytaj dalej…

 

Title photo: Katarzyna Fiołek / Pixabay