Mówi się, że ludzie dzielą się na… miłośników kotów i fanów psów. Pewnie, jak w każdym uproszczeniu jest w tym stwierdzeniu odrobina prawdy.
Prawdą jest także, że internet zalewa nieprawdopodobna wręcz liczba zdjęć obu gatunków. I chociaż my w redakcji Better Side uwielbiamy zarówno psy, jak i koty, tym drugim poświęcamy niniejszy artykuł.
Kot – dobry czy zły?
Trzeba na początku wspomnieć, że kot, jak mało które zwierzę był przez ludzi traktowany nader ambiwalentnie. Historycznie, w niektórych kulturach oddawano mu niemal boską cześć. Gdzie indziej natomiast uważany był za wysłannika diabła i wręcz prześladowany. Pozostałością jest przesąd o czarnym kocie przebiegającym drogę i sprowadzającym nieszczęście. Dopiero ostatnie 200 lat przyniosło znaczne zmiany w postrzeganiu tego zwierzęcia. Stał się symbolem zmysłowości, wyrafinowania, pewności siebie i niezależności.
Kot w historii
Naukowcy badający rozprzestrzenianie się kota wspominają o niezwykle ciekawym odkryciu na Cyprze. W grobie, pochodzącym sprzed 5000 lat p.n.e., znaleziono fragmenty szkieletu kota, którego uznano za afrykańskiego kota nubijskiego. Z Europy i Afryki kot trafił do Indii prawdopodobnie ok. 500 roku n.e. Jednak dwa klasyczne hinduskie eposy, Mahabharata i Ramayana, pochodzące z IV wieku p.n.e., wspominają o zwierzęciu, które musiało być kotem. Tradycyjnie przyjmuje się rok 999 n.e. jako datę przybycia kota do Japonii. W północnej Europie i Rosji kota poznano około 100 roku n.e. Dopiero w XVI w. francuscy jezuici sprowadzili kota do kanadyjskiego Quebecu, a co najmniej jeden kot towarzyszył pierwszym angielskim osadnikom, którzy w 1620 roku przybyli na statku Mayflower do Ameryki. Światową karierę zapewniła kotu jego przydatność jako zwierzęcia łownego. Polujący na myszy i szczury kot stał się mile oczekiwanym przybyszem tam, gdzie ludzie musieli chronić swoje zbiory i zapasy żywności.
Photo by Magdalena Anna Szmidt
Tajemnicza kocia natura
Jednak już sama natura kota skłania do skojarzeń z jasnymi i ciemnymi mocami. Nocny tryb życia powodował, że zwyczaje kota były tajemnicze i mało znane. Jego niezwykła odporność powodowała, że potrafił wyjść cało z wypadków, śmiertelnych dla innych zwierząt. Wydawała się ona potwierdzać jego niezwykłe moce. Gdziekolwiek żyły koty, tam powstawały liczne opowieści i przysłowia odnoszące się do ich trybu życia i zachowania. Kot stał się obok poczciwego misia bohaterem bajek i wierszyków dla dzieci, podczas gdy od XIX wieku datuje się jego kariera w literaturze dla dorosłych. Stał się też bardzo znaczącym motywem w sztukach wizualnych, a w XX wieku – w popkulturze.
Nie jesteś posiadaczem kota
Te historyczne i naukowe informacje są niczym w porównaniu z opowieściami, jakie snuć może każdy szczęśliwy posiadacz kota. Chociaż słowo posiadacz może być tutaj nie do końca na miejscu. Miłośnicy kotów wolą używać słowa „opiekun”, jako że nadal nie została przekonująca naszym zdaniem wyjaśniona istota relacji między kotem a człowiekiem. Czasami odnosimy wrażenie, że nasz ukochany Mruczek, Rambo czy Franek łaskawie pozwala nam się sobą opiekować, zapewniać mu bezpieczne schronienie i wyręczać w wysiłkach zdobycia pożywienia. To nie pies, który najdrobniejszy pozytywny gest człowieka przyjmuje z wdzięcznością. Kot swoją miłość okazuje nam, że łaskawie pozwoli się nam pogłaskać, czasem przytulić. Słowa do niego kierowane ma zazwyczaj w dużym poważaniu, a wszelkie próby przywołania go czy skłonienia do robienia czegoś, czego chce człowiek, zazwyczaj spełzają na niczym.
Photo by Magdalena Anna Szmidt
Obserwuj kota
Jest jednak kot niedoścignionym wzorem sprytu, planowania, czasem marzycielstwa i… błogiego lenistwa. Zazwyczaj przepięknie pozuje do zdjęć. Jednak głupiutkie filmiki z kotem w roli głównej naruszają, delikatnie mówiąc, jego godność i zaufanie, jakim raczył obdarzyć człowieka.
Dla tych, którzy chcą swoje ukochane koty zrozumieć, jest mnóstwo książek i stron internetowych im poświęconym. Prawidłowe odżywianie, pielęgnacja, ochrona zdrowia i wychowanie to obowiązkowe punkty edukacji przyjaciela kota.
Jednak zachowanie kota, to, co lubi i czego stara się unikać, reakcja na inne zwierzęta w otoczeniu, możliwości kondycyjne i cechy charakteru – tego nie da się uogólnić i wyczytać z najmądrzejszych i najbardziej wiarygodnych źródeł. To trzeba u swojego kota zaobserwować. I pewnie za to kochamy je najbardziej.
Main photo by Mohamed Nohassi on Unsplash